მე არ მეშინია სიკვდილის, რადგან ვიცი, როგორ უნდა მოვკვდე.
მესმის, შიშის არქონა , ალბათ მხოლოდ გიჟებს აქვთ .
ისევე, როგორც მუდმივი განცდა ბედნიერების.
ხო, გიჟია უშიშარიც და ბედნიერიც, ან ნაგვის ბუზი, მწვანე, დიდი ბუზი.
რატომ?
ბევრია ნაგავი, ყველგანაა და მიტომ, არ ჭირდება თავის ატკივება მის საძებრად.
არის და ბედნიერია.
ადამიანი კი ბედნიერების გრძნობას მხოლოდ მაშინ ისიგრძეგანებს, როცა ხვდება, რო ბედნიერება ჯამია პატარ – პატარა სიხარულების, რომელსაც ეძებს, ელის, და ბედნიერება იმის გვერდით ყოფნაცაა, ვინც ამ სიხარულებს გიქმნის.
ის სიხარულებია, რომ ავიწყებს ტკივილის არსებობასაც, სიკვდილის არსებობასაც და აძლებინებს.
ის სიხარულები კი სულ არის ახლომახლო.
არ არის „სიხარულები“ და უნდა გამოიგონო, შენთვისაც უნდა გამოიგონო და ვინც გიყვარს მათთვისაც.
რავი, აბა, სხვების არ ვიცი და ჩვენი ოჯახი არ იყო შეძლებული, მხოლოდ მამა მუშაობდა, და ბევრი რამეც გვენატრებოდა, საჭმელიც, სასმელიც, კურორტებიც, მოგზაურობაც და ჩასაცმელიც, წამლის ფულიც არ გვქონდა ხშირად, და ავად გახდომის უფლებაც, არ გვქონდა ესე იგი.
მაგრამ იმ “სიხარულების” ზემოთ რომ ვთქვი, პოვნის, თუ გამოგონების, თუ აღმოჩენის და შეკრების ოსტატები იყვნენ დედაც და მამაც, და უბრალო რამეებს დღესასწაულად აქცევდნენ, იმხელა, უსაშველო დღესასწაულად , რო რა ვიცი..
ჯავახიშვილზე ვცხოვრობდით მაშინ, 4 წლის ვყოფილვარ, და მეზობლის ბავშვისთვის ბუშტი წამირთმევია, გასკდა ბუშტი და ტირილით დააქცია თურმე იმ ბავშვმა ყველაფერი.
მისი მშობლები მოსულან საღამოს ჩვენთან, ეჩხუბნენ თურმე ჩვენებს.
მეორე დღეს, მამამ ორი დიდი ყუთი მოიტანაო, ერთი ნაყინით, და მეორე ბუშტებით სავსეო,
სამსახური გააცდინაო, ხო, და ბერავდა და ბერავდაო იმ ბუშტებს,
არაა, ნასვამი არა, ფხიზელი ყოფილა.
მერე გავუყვანივართ გარეთ, მეზობლის ბავშვებსაც ყველას დაუძახაო, და მთელი ქუჩა ფერადბუშტებიანი ბავშვებით აივსოო უცებ,
მთელი სამეზობლოც გამოეფინაო გარეთ, და უცებ გადაიქცაო ერთი ჩვეულებრივი დღე, დღე-სასწაულად.
მე არ მახსოვდა ეგ, ჩემმა დამ მითხრა, და ისიც მითხრა, დედა თან იცინოდა, თან ტიროდაო, ფანჯრიდან რომ გვიყურებდა ბუშტებით რო დავრბოდითო.
მერე მივხვდიო, რატო იყოო ტირილღიმილით.
იმ დღეს საჭმელად ზეთში შემწვარი პური რომ გვქონდაო მარტო,
– სახლში რომ არაფერი იყო და მამამ ნასესხები ფულით ნაყინი და ბუშტები რომ იყიდაო.
არ მახსოვდა მე ეს, და როდის გამახსენა იცით, ჩემმა დამ ?
დედა გარდაცვლილი იყო უკვე, მამა ინსულტგამოვლილი და თვითონ სასიკვდილო დიაგნოზით,
და მე რო ვატყუებდი, რომ არაფერი სჭირდა, რომ ეს უბრალო ამბებია, რომ უკრაინიდან ჩამოტანილი წამალი უშველის,
ყველას უშველა, აი, იმას, იმას, იმას, და იმასაც კი უშველა და შენც გიშველის, გამოილევა და კიდევ წავალ და ჩამოვიტან, და რომ ცოტაც და ადგები და გაივლი.
და იწვა ჩემი და, უკვე ტკივილებით, იწვა და იხსენებდა ამბებს, სიხარულებით, პატარა სიხარულებით, ერთად ყოფნის სიხარულებით, მე რო არ მახსოვდა,
და ზუსტად ვიცი, როცა იხსენებდა, არაფერი ტკიოდა მაშინ.
მე კი ვიჯექი და ვუსმენდი, და ვარიდებდი თვალს, და ვიღიმებოდი, ალბათ დედაჩემივით.
და თვალარიდებული ვიყავი იმ დღესაც, როცა ვუთხარი, ბავშვი ავიყვანოთ მეთქი, ვიშვილოთ მეთქი, ვინმე უდედმამო, და გაჩუმდა და დიდხანს იყო ჩუმად, და ამ სიჩუმემ მომახედა და ვხედავ, მიყურებს გაფართოებული თვალებით.
მე კი ვფიქრობდი ჩემთვის, თუ ტკივილს უყუჩებს სიხარული, იქნებ მოხდეს სასწაული, და იმ სიხარულმა ბავშვი რომ ჰქვია, იქნებ მოაბრუნოს მეთქი ჩემი და.
რაც მე მაშინ ვირბინე, რამდენი ვირბინე, და უარი მითხრეს, რომ გაიგეს ჩვენი ოჯახის ამბავი,
და ასეთი დიაგნოზით, მამა ინვალიდი, მე უმუშევარი, და კიდევ ომი იყო, ომი.
მაგრამ მე მაინც დავრბოდი – ამ ქალაქში თუ არა იქნებ იმ ქალაქში მაინც, იქნებ, ვიღაც სადმე მიმხვდარიყო რაღაცას, იქნებ..
საქართველოში თუ არა იქნებ სხვა ქვეყანაში, დაერთოთ იქნებ, ნება.
და ვიცი, გავზრდიდი.
და რასაც მოასწრებდა ჩემი და მოასწრებდა მის სიცოცხლეში სიხარულს, და მერე ჩემი და თუ აღარ იქნებოდა, მაინც თუ აღარ იქნებოდა, მისი ხელშენავლები, “სიხარული” ხო იქნებოდა?,
ხო დარჩებოდა, ჩემი დის ნაფერები ბავშვის სახით და არა გაციებული სურათების თუ ნივთების სახით.
დარჩებოდა სიხარული, და ერქმეოდა მასაც მაია.
ხო, ვიცი გავზრდიდი აუცილებლად, და ზუსტად ვიცი, როგორს.
და ის დღეები, მოლოდინში რომ იყო ჩემი და, – სიმღერა დაიწყო,
მღეროდა, და ამბობდა, რომ მართლაც აღარაფერი ტკიოდა, არაფერი აწუხებდა, ცოტაც და ადგება და გაივლის.
და მეც ვეუბნებოდი, რომ ყველაფერი კარგადაა, ცოტა დრო უნდა, თორე ბავშვის საბუთები კეთდება, ოღონდ ჯერ არავის ვუთხრათ, ჯერ არავის, და მერე კი, მერე ვთქვათ, რომ ბავშვი ჩემია, და წამოვიყვანე.
ხო, ასე ვამბობდი, და მერე ისევ ვიდექი და ვიღიმებოდი ისევ, და ალბათ, ისევ დედაჩემივით.
ის კი მღეროდა და მღეროდა,
გარდაცვალებამდე მღეროდა,
სიკვდილის დღესაც, ხო, როცა ეს დღეც დადგა.
33 წლის იყო მაშინ.
და 30 წელიც გავიდა მის შემდეგ.
და მე არც მანამდე არ მეშინოდა, და იმ დღის მერე საერთოდ არ მეშინია არც ტკივილის, არც სიკვდილის.
რადგან მის გარდაცვალებამდე ცოტა ხნით ადრე მივხვდი, რომ ყველაფერი იცოდა, და ყველაფერი ჰქნა, რომ მე მეფიქრა, რომ თითქოს არაფერი იცოდა.
ხო, მე არ მეშინია სიკვდილის, რადგან მის მერე ბევრჯერ, ბევრჯერ მანახეს სხვებმაც , თუ როგორ უნდა მოკვდე.
ხო, არაფერია გარდაცვალება, როცა ზუსტად იცი, რა უნდა გააკეთო კაცმა, სანამ ცოცხალი ხარ.
.
წერილებიდან ” დრამატული დრამატურგია”
გუჯა ბიძია.
.